2days agoHusban. #krpls halka arzına 5,81 kat talep gelmiştir. Arz büyüklüğü: ₺ Talep büyüklüğü: ,84₺ Halka arz edilen #krpls paylarının %7,08’i Azimut Portföy Yönetimi A.Ş., %5,44’ü ise Türkiye Hayat ve Emeklilik A.Ş. tarafından alınmıştır..
Halkaaçık olmayan ve kamuyu aydınlatma zorunluluğu bulunmayan “TÜM ŞİRKETLER” de, küçük ve orta ölçekli işletmelerde, çalışan mali işler ve finans bölümlerindeki üst ve orta düzey profesyonel yöneticiler ile muhasebe, finans, bütçe ve raporlama bölümünde görev alanlar katılmalıdır. EĞİTİMİN İÇERİĞİ
Hissesenetleri halka arz edildiğinde şirket kendi iradesiyle halka açık hale gelmiş olur. Sermaye Piyasası Kanunu’na göre hem hisse senetlerini kendi iradesiyle halka arz eden şirketler, hem de ortak sayısı 100 ün üzerinde bulunan ortaklıklar halka açık şirket olarak kabul edilmektedir. Halka arz nedir? Bir sermaye piyasası
Malezyada halka açık şirketlerde hileli finansal raporlama (FFR) ile ilişkili faktörleri incelemişlerdir. Çalışmalarında, mali tablo hileleri ile yönetim kurulları ve kurucular, şirketlerin finansal sıkıntı içinde olması ve denetim kalitesi arasında anlamlı ve olumlu bir ilişki olduğu buna karşılık aile sahipliği
0906.2022. TAR-PAZ TARİŞ ÜZÜM PAZARLAMA GIDA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ. Faaliyet Raporu ve Bağımsız Denetim Görüşü. 09.06.2022. ERGAZ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ. Faaliyet Raporu ve Bağımsız Denetim Görüşü. 23.05.2022. ERGAZ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ. Sorumluluk Beyanı.
uXKkG. Borsa yatırımcısının dikkati halka arzlara çevrildi. Yeni yılın ilk halka arzları yakından takip ediliyor. Enerjiden hizmete, gıdadan e-ticaret sitesine bir çok sektörde faaliyet gösteren şirket halka arz için Borsa İstanbul yolunu tutmaya başladı. Peki 2021 yılında halka arz edilecek şirketler hangileri. Yazımızda bu yıl halka arz için çalışma yapacak yada başvuru yapması beklenen şirketleri ele YILINDA HALKA ARZ OLMASI BEKLENEN ŞİRKETLERTürkiye’de ilk kez halka arzı gerçekleşmesi beklenen E-ticaret sitesi oldu. Şirketin ortakları geçtiğimiz yıllarda halka arz çalışmalarına başlamış ve belli seviyeye kadar süreci getirmişti. Türkiye’de Doğuş grubu ve Güney Koreli SK Holding borsa kotunda işlem görmek ve diğer seçenekleri değerlendirmek amacıyla Bank Of America ve Citigorup ile üst düzey görüşmelere başlamıştı. Geçtiğimiz günlerde blomberg’te yer alan haberlere göre şirketin 2021 yılında halka arz edilmesi seçenekler EnerjiDoğan Yatırım Holding’in iştirakleri arasında yer alan Biotrend son yılların en büyük atılımlarını kaydeden şirketlerden birisi. Holdingin bünyesinde, Doğtaş Kelebek gibi mobilya devi ve inşaat, enerji gibi önemli sektörlerde faaliyet gösteren şirketleri mevcut. Biotrend son olarak Kosava’nın çöp ihalesini gözünü kestirmiş ve geri dönüşüm olanaklarıyla çöpgazı üretme projesini hayata geçirmişti. Enerji sektörü geleceğin sektörü olarak tanımlanırken şirketler ve devletler enerji sektörüne büyük yatırımlar GYOSermaye Piyasası Kurulu Şekerbank’ın iştiraki Şeker GYO’nun halka arz başvurusuna olur onayı verdi. Şekerbank iştiraki Şeker GYO’nun 31 Aralık 2020 tarihli finansal tabloları ile halka arz başvurusunun SPK tarafından uygun bulunduğunu duyurdu. Bu onayın ardından şirketin 2021 yılında halka arz olması Enerji halka arzYaklaşık bir yıl önce halka arz açıklamasını KAP’a bildirmiş be konuyla ilgili çalışma yapıldığını açıklamıştı. Diğer taraftan geçtiğimiz gün şirket halka arz için süreci hızlandırdığını duyumuştu. İzmir Demir Çelik , bağlı ortaklığı İzdemir Enerji Elektrik Üretim AŞ’nin halka arzı için çalışmaları hızlandırdığını ve aracı kurumlar ile görüşmeler yürüttüğünü açıkladı. Şirketin halka arzı ertelemesi için sebepler arasında İzmir depremi ve pandemi Elektrik Çan Kömürü Halka Arz EdecekOdaş Elektrik Üretim, iştiraki Çan Kömür ve İnşaat’ın halka arz edilmesiyle ilgili temmuz ayında KAP’a yollandığı duyuruda, çalışmalar için Vakıf Yatırım’ın yetkilendirildiğini YENİLENEBİLİR ENERJİToplam halka arz büyüklüğü rekor seviyede olması beklenen Aydem Enerji’nin iştiraki Aydem Yenilenebilir Enerji, ağustos ayı ortasında halka arz için SPK’ya başvurdu. Şirket; Karadeniz, Marmara, Akdeniz ve Ege bölgelerinde toplamda 25 yenilenebilir enerji santrali KAĞIT SANAYİ VE TİCARET Kombassan Holding’in unvan değişikliği ile Bera Holding grup şirketlerinden Konya Kağıt San. ve Tic. esas sözleşmesinin tadili için Sermaye Piyasası Kurulu’na SPK müracaat etti. Sektörün önemli oyuncularından olan şirketin halka arzında önemli katılım HABER AJANSIİhlas Holding bünyesinde bulunan İhlas Haber Ajansı’nın halka arz için gerekli çalışmaları tamamlayan İhlas Yayın Holding gerekli başvurunun yapıldığını açıkladı. 2021 halka arz edilecek şirketler sıralamasında önemli yer DOĞALGAZTorunlar GYO, mart ayında grup şirketi Başkent Doğalgaz’da halka arz planlarının sürdüğünü, piyasaların normalleşmesinin beklendiğini ÇİFTLİĞİ TARIM VE HAYVANCILIK ANONİM ŞİRKETİSöktaş Tekstil’in yüzde 86 iştiraki olan Efeler Çiftliği Tarım ve Hayvancılık halka arz çalışmalarının başlatılması yönünde karar aldığını YATIRIM HOLDİNGÜlkenin en büyük holdinglerinden birisi olan sayısız projede yer alan Limak halka arz haberleri gelmeye başladı. Şirket yetkili başta enerji olmak üzere diğer sektördeki şirketlerini sırayla halka arz etmeyi planladıklarını YENİLENEBİLİR ENERJİÇok sayıda şirketi halka arz olan Zorlu Grubu; Zorlu Doğal, Zorlu Jeotermal ve Rotor şirketleri altında yer alan hidroelektrik, jeotermal ve rüzgâr yatırımlarının Zorlu Yenilenebilir Enerji olarak, tek bir şirket altında birleştirileceğini açıkladı. Kuruluşuyla ilgili gerekli onayların alındığı Zorlu Yenilenebilir Enerji’nin halka arzının 2021’in ilk yarısında tamamlanması Holding’in Selva’sı Gıdası Halka Arz İçin Gün Holding, iştiraki ve un, makarna devi Selva Gıda’nın halka arzına ilişkin esas sözleşme değişikliği SPK izninin alındığını duyuruldu. Şirket’ten konu ile ilgili KAP’a yapılan açıklamada şu bilgiler verildi“Bağlı ortaklığımız Selva Gıda halka arzına ilişkin olarak, Şirket esas sözleşmesinin Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun hale getirilmesi amacıyla tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu’na yapılan izin başvurusunun, Sermaye Piyasası Kurulu’nun tarihli 66/1307 sayılı toplantısında olumlu bulunduğu, SPK iznine ilişkin ilgili daire kararının Bugün tarihinde tebliğ alındığı, Bakanlık onayı için bugün Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapıldığı, Selva Gıda Şirketimize bildirilmiştir.”
Hangi şirketlerin finansal tabloları vergi kanunlarına hangilerinin ki TTK ve TMS’ye göre oluşturulacaktır?Daha önceki yazılarımızda 6335 sayılı Yasa ile 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanununda yapılan değişiklik sonrası 1 Ocak 2013’ten itibaren defterlerin VUK’a göre mi, yoksa Türkiye Muhasebe Standartlarına TMS göre mi tutulacağını ve finansal tabloların neye göre oluşturulacağını ele almıştık. Konu hakkında farklı görüşler dile getirilmişti. Bu yazımızda konuyu tekrar ele alma nedenimiz Kamu Gözetimi Kurumunun konuyla ilgili görüşünü açıklamış olmasıdır. Kamu Gözetimi Kurumu açıklamaları ile konu açıklığa sayılı Kanunla 6102 sayılı Yeni TTK’da yapılan değişiklik sonrası TMS/TFRS uygulamalarında; Tek Düzen Hesap Planı, VUK ve TTK hükümleri çerçevesinde defter kayıtları tutulabilecek, ancak denetime tabi olanlar ve 1534'üncü maddede sayılanlar için mali bilançolar, yıl sonralarında ayrıca TMS/TFRS kurallarına göre düzenlenecektir. Nitekim ülkemizde bu uygulama halka açık ve SPK’ya tabi şirketler tarafından yürütülmekte, bu şirketler için zorunlu olan bağımsız denetim, uluslararası muhasebe standartları ile uyumlu TMS/TFRS’ye göre yapılmaktadır. Daha önceki yazılarımızda konuya ilişkin olarak dile getirdiğimiz görüşümüz aşağıdaki gibidir.“TTK’nın 64’üncü maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan ve TTK’nın defter tutma, envanter, mali tabloların düzenlenmesi, aktifleştirme, karşılıklar, hesaplar, değerleme, saklama ve ibraz yükümlülüklerinden; mali tabloların düzenlenmesi, aktifleştirme, karşılıklar, hesaplar ve değerleme yükümlülüklerini TTK uyarınca denetime tabi olacak firmaların finansal tablolarının oluşturulmasında dikkate alınması gibi bir sonuca ulaşılmaktadır. Aksi türlü, tüm firmalar bakımından bu yükümlülüklerin TTK’ya tabi olanlar için zorunlu olacağının iddia edilmesi söz konusu ise, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’nca ortak çıkartılacak tebliğde bu husus açıklığa tabi gerçek ve tüzel kişilerin tamamı için mali tabloların düzenlenmesi, aktifleştirme, karşılıklar, hesaplar ve değerleme yükümlülüklerinin zorunlu tutulması halinde 1’inci başlık altında verdiğimiz değişiklikler de anlamını yitirmeyecek midir? Kanaatimizce yitirecektir. Vurgulamak gerekir ki, 64/5’inci fıkranın giriş cümlesi uyarınca, TTK’ya tabi gerçek ve tüzel kişilerin, VUK’un defter tutma ve kayıt zamanıyla ilgili hükümleri ile 175 ve mükerrer 257’nci maddesinde yer alan yetkiye istinaden yapılan düzenlemelere uymak zorundadır. Yukarıdaki iki paragrafta ele aldığımız 64/5’inci fıkranın ikinci cümlesi ise, VUK’a ilişkin bu zorunluluğa vurgu yapmaktadır. Yani TTK uyarınca mali tabloların düzenlenmesi, aktifleştirme, karşılıklar, hesaplar ve değerleme yükümlülüklerinin, VUK’taki zorunlulukları ortadan kaldırmadığını belirtmek gerekirse, Yeni TTK’nın 64/5’inci fıkrasının ikinci cümlesini TTK uyarınca denetime tabi olacak firmalar için yapılan bir düzenleme gibi algılamak gerektiği kanaatindeyim. Ancak, Maliye Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca ortak çıkarılacak tebliğde bu konu mutlaka açıklığa kavuşturulmaya tabi olacak firmalar için 6102 sayılı Kanun’un 397’nci maddesi ile Bakanlar Kuruluna verilen yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu Kararı Taslak metnine göre, oldukça yüksek kriterler getirilecektir. 200 milyon Türk Lirası TL yıllık net satış hasılatı kriteri ile 150 milyon TL aktif büyüklük ve 500 ve üstü çalışan kriteri getirileceği anlaşılmaktadır. Bir şirketin bağımsız denetime tabi tutulabilmesi için bu üç kriterden ikisini sağlamış olması şartı da aranmaktadır. Bu kriterlerden tek başına yıllık net satış hasılatını geçecek firma sayısı İstanbul Sanayi Odasının verilerine göre 2011 yılı en büyük 500 sanayi firmasından yalnızca 384’ü geçecek ve bir şartın daha sağlanması halinde bağımsız denetime tabi olacaktır. Halbuki, Türkiye’de yaklaşık 90 bin civarında anonim şirket ve 750 bin civarında da limited şirket sayılı Kanun' un 64/5 fıkrasının ikinci cümlesini yukarıda belirttiğimiz gibi ele almamız durumunda tüm şirketler TTK ve VUK uyarınca defter tutacak ve az sayıda bağımsız denetime tabi olacak şirketler ayrıca TMS uyarınca finansal tablo oluşturacaktır. Tersi düşünülecek olur ise, tüm firmalar TMS’ye göre muhasebe tutacak ve finansal tablolarını oluşturacak ve bunları VUK’a göre dönüştürecektir. Bu durum, TTK’ya göre bağımsız denetime tabi olmayan tüm şirketler için daha yüksek bir iş gücü kaybı oluşturmayacak mıdır?Eğer ki, tüm firmalar bakımından bağımsız denetim getirilmiş olsa ve bütün işlemler TMS uyarınca yapılacak olsa idi bu bir sistem oluşturmuş olacaktı ve küçük çaplı firmaları dışarıda bırakmak kaydı ile olması gereken de aslında bu idi. Ama bundan geri adım atılmış oldu.”Nitekim Kamu Gözetimi Kurumu hadlerin belirlendiği Bakanlar Kurulu Kararına ilişkin usul ve esaslara ilişkin olarak görüşünü açıklamıştır. Buna göre, “Madde 6- Denetime tabi olunup olunmadığının belirlenmesinde, şirketler ile bu şirketlerin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı hesaplanırken vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan son iki hesap dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu dikkate alınır. Denetim kapsamına girildikten sonra 11 inci madde hükmü uygulanır. Yurtdışında bulunan bağlı ortaklık ve iştiraklerinin, varsa denetimden geçmiş uluslararası muhasebe standartlarına uygun finansal tabloları, olmaması halinde tabi oldukları mevzuat uyarınca hazırladıkları finansal tabloları dikkate 11- 1 Denetime tabi olan şirketler, finansal tablolarını 6102 sayılı Kanun ve TMS’ye göre hazırlar. Bu şirketler daha sonraki hesap dönemlerinde denetim kapsamında olup olmadıklarını değerlendirirken, aktif toplamının ve yıllık net satış hasılatının hesabında 6102 sayılı Kanun ve TMS’ye göre hazırladıkları finansal tabloları dikkate alır. Bu durumda, bağlı ortaklık ve iştirak kavramları 6102 sayılı Kanun ve TMS’deki anlamlarıyla dikkate alınır. Ölçütlerin belirlenmesinde bağlı ortaklıkların tam konsolidasyon yöntemine, iştiraklerin ise özkaynak yöntemine göre konsolide edildikleri finansal tablolar kullanılır…”Kamu Gözetimi Kurumunun bu açıklaması ile konu açıklığa kavuşmuştur. Bağımsız denetime tabi olmayan şirketler vergi kanunları uyarınca finansal tablolarını oluşturacaklardır. Bağımsız denetime tabi olma kriterlerine bakılırken de vergi kanunları uyarınca oluşturulan tablolar dikkate alınacaktır. Ancak, bağımsız denetime tabi olan firmalar TMS uyarınca finansal tablolarını oluşturacaklardır ve bağımsız denetimden çıkma kriterlerine bakılırken bu kez TMS uyarınca oluşturulan finansal tablolara düzenlemenin anlamı tarafımızca da dile getirildiği üzere bağımsız denetime tabi olmayan şirketlerin vergi kanunlarına göre finansal tablolarını oluşturmaları gerektiğidir. Bağımsız denetime tabi olanlar ise Yeni TTK ve TMS uyarınca finansal tablolarını KONU OLAN GEÇMİŞ YIL FİNANSAL TABLOLARI DA DENETLENECEK MİDİR?Diğer bir tartışma konusu ise karşılaştırmalı tablolar sunulur iken geçmiş dönem finansal tablolarının da denetimden geçip geçmeyeceği meselesi idi. Kamu Gözetimi Kurumu bunu da açıklığa kavuşturmuştur. Geçmiş hesap dönemlerinde denetime tabi olunmamış ise, denetimden geçmiş finansal tablolarla karşılaştırmalı olarak sunulan geçmiş dönem finansal tablolarının denetimden geçmiş olması zorunlu ÖNCÜTHELİRA
SPK, halka açık şirketlerin üst düzey yöneticilerine sağladığı her türlü kazancın şeffaflık kazanması için düğmeye bastı. SPK, açıklanacak ilk mali tablolardan itibaren, tüm şirketlerin mali tablolarını inceleyerek kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerle ilgili bilgi vermeyen şirketler hakkında idari para cezası ekonomik krizi tetikleyen ABD’de CEO’ların kazançları ile ilgili tartışmalar sürerken, Türkiye’de de Sermaye Piyasası Kurulu SPK, CEO’lar da dahil halka açık şirketlerdeki üst düzey yöneticilerin kazançlarını mercek altına alıyor. SPK, ilk mali tablolardan itibaren, tüm şirketlerin mali tablolarını inceleyerek kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerle ilgili bilgi vermeyen şirketler hakkında idari para cezası ödemelerSPK Başkanı Turan Erol, kilit yönetici personel ile işletmenin menfaatleri arasında çatışmanın ortaya çıktığı en önemli alanlardan birinin mali haklar olduğunu, mali hakları oluşturan temel kalemlerin sabit ve/veya performansa dayalı olarak ödenen ücret ile diğer yan ödemeler olarak sınıflandırılabildiğini ifade etti. Mali hakların tespitinde çok farklı uygulamaların benimsenebildiğini kaydeden Erol, "İşletmelerin kendilerine özgü koşulları, kilit yönetici personeline emsalden farklı ücret uygulamasını da gerektirebilmektedir. Dolayısıyla her durumun kendi koşulları içerisinde değerlendirilmesini sağlayacak kadar bilginin kamuya açıklanması önemlidir" etkileyebilirHisse senetleri borsada işlem gören şirketlerin mali durumu ve finansal performansı hakkında yatırımcıların sürekli olarak bilgilendirilmesinin en önemli aracının finansal tablolar olduğunu belirten Erol, şöyle konuştu "Uygulamada kilit yönetici personelle ortaklık arasındaki menfaat ilişkisinin, ortaklığın finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını etkileyecek kadar önemli tutarlara ulaşabileceği görülmektedir. Bu bağlamda kilit yönetici personele sağlanan menfaatler açısından emsaline uygunluk ilkesi geçerlidir. Ancak, bununla birlikte, konuya ilişkin adil, dürüst, şeffaf, pay sahiplerinin oluşumuna katıldığı ve üzerinde denetiminin bulunduğu bir şirket politikasının oluşturulması da yerinde olacaktır. Bu açıdan, kamunun mümkün olduğu kadar çok detay hakkında bilgilendirilmesi ve eğer emsallerden farklı bir ücret politikası uygulanıyorsa farklılıklara ilişkin açıklamanın yapılması hususları daha önemli hale gelmektedir."Dipnot açıklamasıSPKBaşkanı, finansal tablo hazırlayan şirketlerin kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerle ilgili açıklama yapma zorunluluğu bulunduğunu hatırlattı. Erol, SPK’nın dipnot formatına göre, dipnot açıklamasında üst düzey yönetime sağlanan faydaların ilgili kategoriler itibariyle açıklanmasının ihmal edilmemesi gerektiğini düzenlemeden ne yarar bekliyorKilit yönetici personelle ortaklık arasındaki menfaat ilişkisinin potansiyel etkisi hakkında finansal tabloların dipnotlarında yeterli bilginin sunulması sağlanarak, ortakların kilit yönetici personele sağlanan menfaatler üzerinde gözetiminin sahipliğinden kaynaklanan bilgi edinme ve inceleme hakkının en üst düzeyde kullanılmasının Direktifleri’nde yer alan düzenlemelere uyum kilit yönetici personele ilişkin menfaat politikalarının adil, şeffaf, dürüst ve hesap verilebilir hale gibi menfaatler sağlanıyorŞİRKETLER, üst düzey yöneticilere performansa dayalı ücretlendirmenin yanısıra ilave menfaatler de sağlıyor. Maaşın yanı sıra prim, hisse senedi, araba, şirket kredi kartı gibi yan haklar CEO ve genel müdür ödemelerinin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Bu ödemelerin tamamına ’ücret paketi’ adı veriliyor. ABD ve bazı Avrupa ülkelerinde ücret sistemi açık. Halka açık şirketlerin CEO ’larının ücret paketleri yatırımcıların bilgisine planı 3 aşamada uygulanacakTURAN Erol, Kurulun, kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerle ilgili kamuya açıklanması gereken hususlara ilişkin yaptığı düzenlemelere şirketlerin fiilen uymasını da sağlamak amacıyla üç aşamalı bir uygulama planı öngördüğünü anlattı. İlk aşamada, finansal tablo düzenleyen şirketlerin dipnotlarında kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerin en azından topluca tutar olarak açıklanmasını amaçladıklarını belirten Erol, finansal tablo hazırlayan şirketlerin, dipnotlarda kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerle ilgili yeterli bilgi verilmesi konusunda gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiğini söyledi. Erol, bundan sonra konu ile ilgili gerekli açıklamaları yapmayan şirketlerin, haklarında ilgili mevzuata aykırılık kapsamında işlem yapılacağı konularında Kurulun Haftalık Bülteni ve İMKB Günlük Bülteni vasıtasıyla uyarıldıklarını söyledi. Erol, "Açıklanacak ilk mali tablolardan itibaren tüm şirketlerin mali tabloları incelenerek kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerle ilgili bilgi vermeyen şirketler hakkında idari para cezası uygulanacak" dedi. İkinci aşamada SPK’nın, şirketler tarafından dipnotlarda yapılan açıklamaların doğruluğunu sorgulayacağını belirten Erol, son aşamada kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerin piyasa koşullarına uygun olup olmadığının denetleneceğini Haber Ajansı / Ekonomi Haberler
Beşinci bölüm, çalışmanın amacı doğrultusunda halka açık olmayan işletmelerin bağımsız denetime hazırlık sürecinde yapması gerekenler konusunda birtakım öneriler getirmektedir. 1. Giriş Bağımsız denetimin amacı, finansal tabloların güvenilirliği hakkında bir görüşe ulaşmak ve bu görüşü ilgi duyan taraflara raporlamaktır. Özellikle halka açık şirketlerin bağımsız denetiminde, denetimin bu amacı daha büyük önem kazanmaktadır. Bilginin stratejik öneminin ve değerinin artması, sermaye ve para piyasalarında ülkeler arası sınırların ortadan kalkması, yaşanan küresel finansal kriz sonrası alınan önlemler gibi birtakım gelişmeler sonucunda halka açık olmayan işletmeler için de bağımsız dış denetim oldukça önemli bir hale gelmiştir. Denetim –Teorik Yapı Bağımsız Denetim Tanımı ve Türleri AICPA, denetimi iktisadi faaliyet ve olaylarla ilgili iddiaların önceden saptanmış ölçütlere uygunluk derecesini araştırmak ve sonuçları ilgi duyanlara bildirmek amacıyla tarafsızca kanıt toplayan ve bu kanıtları değerlendiren sistematik bir süreç olarak tanımlanmaktadır. Denetim, amaçlarına göre “finansal tabloların denetimi”, “uygunluk denetimi” ve “faaliyet denetimi” olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Finansal tabloların denetimi Bir işletmenin finansal tabloların doğru ve gerçeğe uygun olarak önceden belirlenmiş kriterlere, diğer bir ifadeyle muhasebe standartlarına ve ilgili diğer yasal düzenlemelere uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği konusunda güvenilir bir görüş belirlemek amacıyla finansal tabloların incelenmesini kapsar. Uygunluk denetimi Her işletme, faaliyet amaçlarına ulaşmak için, işletme içinde bir dizi yordamı, kuralı ve politikayı oluşturmak ve bunları uygulamak zorundadır. İşletme yönetimi koyulmuş olan bu kriterlere, örgüt bölümlerince uyulup uyulmadığını belirlemek amacıyla denetim yapılmasını isteyebilir. Denetçi için bölümlerce uyulması gereken bu kurallar ölçütlerdir ve bölümlerin bu ölçütlere uyma ve uygulama derecesinin denetçi tarafından belirlenmesi uygunluk denetimidir. Faaliyet denetimi Muhasebeden çok işletmenin yönetsel faaliyetlerini konu alan, bu faaliyetleri etkenlik ve etkinlik açısından inceleyen ve faaliyetlerle ilgili finansal nitelikli olmayan her türlü konuyu araştıran denetimdir. Tablo 1 Denetim Türüne Göre Kullanılan Ölçütler ve İlgili Taraflar Denetim Türü Kullanılan Ölçüt Kullanıcılar Finansal Tablolar Denetimi GKGMİ, UFRS Ortaklar, kredi verenler, resmi, kurumlar Uygunluk Denetimi İlgili Sözleşmeler Sözleşmelerle ile ilgili taraflar Faaliyet Denetimi Bütçeler, performans ölçütleri Karar vericiler Bağımsız Denetim Fonksiyonları a- Bilgilendirme Fonksiyonu Bilgi, sermaye piyasasında yer alan bütün ilgililer için önem taşımaktadır. Bağımsız dış denetimin en önemli fonksiyonlarından biri bilgilendirme işlevidir. Böylelikle tasarruflarını menkul kıymetlere yatırım yaparak değerlendiren hisse senedi sahiplerine daha bilinçli ve doğru olarak yatırım yapabilme imkanı sunulacaktır. b- Koruyucu Fonksiyonu Kayıt tutma hatalarının finansal tabloları etkilemeleri nedeniyle, dış denetim ile bu hatalar en aza indirilebilmekte böylece denetime tabi tutulan firma yanında hisse senedi sahibi yatırımcılar da bu hataların yol açabileceği zararlardan korunabilmektedir Bağımsız denetim ile işletme aleyhine yapılmış hatalar ortaya çıkacağı için işletmenin zarara uğraması önlenebilecektir; yani bağımsız denetim kötü niyetli yöneticilerden işletmeyi korumaktadır. c- Caydırıcılık Fonksiyonu Mali tabloların kullanıcıları ile mali tabloların hazırlanmasından sorumlu yöneticiler arasında olası bir çıkar çatışması her zaman imkân dâhilindedir. Finansal tablolar ve bilgiler incelenip bunun sonucunda hazırlanacak raporlar kamuoyunu aydınlattığından yöneticilerin. denetçilerin, ortaklıkta hakim durumda bulunan gerçek ve tüzel kişilerin planladıkları manipule hareketleri daha başlangıç aşamasında önleyecektir d- Ekonomik Fonksiyonu Ekonomide yer alan ve rol oynayan pek çok kesim ekonomik kararlar alırken yaygın olarak bağımsız denetimden faydalanmaktadır. Bağımsız dış denetim sistemi sayesinde yatımcılar piyasaya güven duyarak daha fazla yatırıma yönelebilecek bu da makro düzeyde bir ekonomik gelişme ve kalkınmayı beraberinde getirecektir. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan piyasalar açısından bakıldığında yabancı yatırımcının ülkeye çekilebilmesi için piyasanın açıklık ve doğruluğunun sağlanması daha bir önem kazanmaktadır. Sermaye piyasasına yatırım kararlarında temel noktayı oluşturan mali tablolar ancak gerçek durumu yansıtıp yansıtmadığı bağımsız denetim ile tespit edildikten sonra yatırımcı açısından bir anlam ifade edecektir. Bağımsız Denetimin Sağladığı Faydalar Literatürde bağımsız dış denetim sağladığı yararlar; genel olarak denetlenen şirkete sağladığı yararlar, denetlenen şirket ile ilgili taraflara sağladığı yararlar ve şirketin ortaklarına sağladığı yararlar olarak incelenmektedir. Bağımsız dış denetim sonucu düzenlenen raporlar işletme yönetimine mevcut olumlu ya da olumsuz finansal durumu nesnel bir şekilde sunar. Onaylanan finansal tablo güvenilir, şeffaf ve doğrudur ve bu bağlamda işletme yöneticisine sağlıklı ve doğru karar verme imkânı sunmaktadır. Finansal tablolar şirketlerin müşterileri, tedarikçileri, potansiyel ortaklan gibi üçüncü kişiler için de karar alma süreçlerinde etkin rol oynamaktadır. Bağımsız denetimden geçerek doğru ve şeffaflığını kanıtlayan finansal tablolar bu kullanıcıların ihtiyaçlarını da karşılar hale gelmektedir. Ekonomik olarak kaynakların doğru yerlerde kullanılmasını sağlayarak aslında şirketler kamusal bir görev de yerine getirmektedirler. Bu görevin doğru şekilde yerine getirilmesi ile kıt kaynaklar etkin ve verimli şekilde kullanılacaktır. Bağımsız dış denetimden geçen bir şirkette tüm ortakların ve özellikle yönetimde yer almayan ortakların haklan ve görevleri daha iyi korunmuş olur . İşletme içi ve dışı her türlü eksik, yanlış ve haksız uygulama açıkça ortaya çıkar. İşletme yönetiminin kasıtlı olarak ya da hata ile bazı olayların ve olguların üzerini örtmesine imkân tanımaz .
halka açık şirketlerin mali tabloları